Κυριακή 19 Μαρτίου 2023

Σάββατο 18 Μαρτίου 2023

Ο πολιτισμός ο οποίος ζούμε

 
Μην έχετε υπερβολή εμπιστοσύνη στην ανώτερη μόρφωση που αποκτήσατε στον κόσμο. Ο πολιτισμός ο οποίος ζούμε είναι η κουλτούρα της πτώσεως.


      Άγιος Σωφρόνιος του Έσσεξ

Κυριακή 12 Μαρτίου 2023

Η ΠΙΣΤΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

 

Ἐάν ἡ προηγούμενη Κυριακή χαρακτηρίζεται ὡς ἡ ἑορτή τοῦ θριάμβου τῆς Ὀρθοδοξίας, ἡ σημερινή ἀποτελεῖ τήν συνέχεια αὐτῆς τῆς ἑορτῆς, γιατί διαφυλάχθηκε ἀκέραιη ἡ ὀρθόδοξη πίστη μέ τήν διδασκαλία τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ γιά τήν «κατά χάριν» θέωση τοῦ ἀνθρώπου ὡς τοῦ ὑψίστου προορισμοῦ του.

Ὁ ἅγιος Γρηγόριος, τοῦ ὁποίου ἡ μνήμη τιμᾶται σήμερα, θεολόγησε ἐπί τῇ βάσει τῆς ἐκκλησιαστικῆς παραδόσεως καί τῆς διδασκαλίας τῶν ἁγίων Πατέρων. Ἔζησε τόν 14ο αἰ. (1296-1359), σέ μιά ἐποχή ἀνήσυχη καί ταραγμένη. Διετράνωσε, μέ τόν φωτισμένο ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα νοῦ του καί μέσα ἀπό τήν προσωπική καί ἁγιασμένη ἐμπειρία του, ὅτι ὁ ἀπρόσιτος κατά τήν οὐσία του Θεός εἶναι προσωπική ὕπαρξη. Κινεῖται πρός τό δημιούργημά του, τόν ἄνθρωπο, τόν προσλαμβάνει ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ καί τόν ἐναγκαλίζεται μέ τήν ἄκτιστη χάρη καί ἐνέργεια, χωρίς νά ἐγκαταλείπει τό ἀπρόσιτο φῶς τῆς Οὐσίας Του.

                                                                   ΦΩΝΗ ΚΥΡΙΟΥ

                                      ETOΣ 71oν 12 Μαρτίου 2023 APIΘ. ΦΥΛ. 11 (3641)

Κυριακή 5 Μαρτίου 2023

Κυριακή Α' των Νηστειών (της Ορθοδοξίας) "Σε είδα κάτω από το δέντρο.." - Συγγραφέας: Μαρτζούχος π.Θεοδόσιος


Η επικοινωνιακή άνεση και ταυτότητα του Φιλίππου και του Ναθαναήλ έχει περάσει στην καθημερινότητά μας, με την παροιμία "βρήκε ο Φίλιππος τον Ναθαναήλ", όταν θέλουμε να προσδιορίσουμε ότι κάτι ταιριάζει με κάτι άλλο.

Ατυχώς, είναι το ελάχιστο ψήγμα που ξέρουμε και το μόνο που μας "έμεινε" από την εντυπωσιακή συνάντηση των αποστολών αυτών με τον Χριστό. Τώρα που αρχίζει η Σαρακοστή, με το ευαγγέλιο της πρώτης Κυριακής να έχει θέμα του αυτή την συνάντηση, ας δούμε το περιστατικό.

Ο Φίλιππος έχει ακολουθήσει απευθείας την προτροπή του Χριστού "ἀκολούθει μοι",  και έχει εντυπωσιαστεί από την γνωριμία. Σε στιγμή ανύποπτη, συναντά έναν καρδιακό του φίλο, τον Ναθαναήλ, και ενθουσιασμένος τον διαβεβαιώνει ότι βρήκαν (δεν αυτονομεί τον εαυτό του από την κοινή τους αναζήτηση) τον αναζητούμενο Μεσσία. Στις αντιρρήσεις του Ναθαναήλ, ο Φίλιππος απαντά με την πρόταση... πραγματογνωμοσύνης: "Ἔρχου καὶ ἴδε",  Έλα και δες!

Η συνάντηση Ναθαναήλ-Χριστού γίνεται τραγικά μεγαλειώδης, όταν ο Χριστός του δίδει διαπιστευτήρια ποιότητας εσωτερικής: Να ένα πραγματικό παιδί του Θεού (Ισραηλίτης=παιδί του Θεού) στον όποιον δεν υπάρχει δολιότητα! Ο Ναθαναήλ απαντά ότι δεν φαίνονται απ’ έξω κάτι τέτοια, και άρα, πού με ξέρεις;

Ο Χριστός ανταπαντά  ότι τον είδε κάτω από το δέντρο, πριν τον φωνάξει ο Φίλιππος! Και τότε εκείνος αναγνωρίζει το μεγαλείο και την θεότητα του Χριστού, γιατί,  προφανώς,  το πού βρισκόταν το κάλυπτε μια ιδιωτικότητα, μόνο σ’ αυτόν (τον Ναθαναήλ) γνωστή!

Ο Χριστός του λέει ότι η πίστη είναι εμπιστοσύνη για πράγματα ουράνια και αγγελικά, τα οποία στο εξής θα βλέπει να συμβαίνουν στον Υιό του Ανθρώπου.

Τρία λοιπόν θέματα φέρνει στο προσκήνιο αυτό το γεγονός:

α. Πίστη είναι η παραδοχή ακατανόητων πραγμάτων ή η εμπιστοσύνη  της αποδοχής αγαπημένου προσώπου;

β. Πού συναντάει κάποιος τον Χριστό;

γ. Τι προϋποθέσεις απαιτεί η συνάντηση;

 

Α. Πίστη είναι μια ανθρώπινη εμπειρία, είναι η εμπιστοσύνη. Ζούμε απ’ την εμπιστοσύνη. Παίρνουμε και δίνουμε εμπιστοσύνη. Για όλους μας, η ζωή είναι χτισμένη πάνω σε κάποιες πράξεις εμπιστοσύνης: ένα "ναι" που δώσαμε σε φίλους, σε ένα σχέδιο, σε ένα αγαπημένο πρόσωπο (σύζυγο), στα παιδιά μας... τελικά στον Θεό!

Η λογική μας έχει ταξινομήσει την εξέλιξη και τον τρόπο πορείας της φυσικής πραγματικότητας κάτω από άτεγκτους και απαρασάλευτους νόμους,  που δημιουργούν σε πολλούς την αίσθηση ασφάλειας! Πλην της αυταπάτης, για το τελευταίο, πρέπει να αποσαφηνιστεί, ότι η πίστη δεν είναι αποδοχή του φυσικού, αλλά του υπερφυσικού. Πίστη δεν είναι να δεχτώ ότι γίνονται πράγματα χωρίς λογική νομοτέλεια, αλλά ότι υπάρχουν "εκφράσεις αγάπης" πέρα από την φυσική νομοτέλεια, που ονομάζονται θαύματα, δηλαδή εκπλήξεις. Εκπλήξεις, γιατί δεν είναι ούτε προβλεπόμενα ούτε απαιτούμενα. Το δώρο δεν απαιτείται! Δεν προκαλεί έκπληξη η προσφορά που έχει προαναγγελθεί, λ.χ. ενός τριαντάφυλλου, «…που θα φέρω το μεσημέρι επιστρέφοντας».

Θαύμα-έκπληξη μπορεί να γεννηθεί όταν η πίστη αποτελεί ήδη μια σχέση, μέσα στην οποία γεννιέται το θαύμα.

Μπορεί βεβαίως να γεννηθεί και ανεξάρτητα από την πίστη, αλλά αυτό είναι κίνηση εκ μέρους του Θεού, για την οποία μόνος Εκείνος έχει τους λόγους και την ερμηνεία της.

Πίστη λοιπόν δεν είναι παραδοχή ακατανόητων και εξωφυσικών γεγονότων. Είναι αποδοχή της αγάπης Αυτού που έφτιαξε την νομοτέλεια των φυσικών νομών και, από αγάπη και για λόγους αδιόρατους σ’ εμάς, κάποιες φορές την υπερβαίνει ή παραβαίνει την φυσική τάξη, κάνοντάς μας... έκπληξη.

Βέβαια και η φυσική τάξη είναι μια καίρια ένδειξη ομορφιάς, εκφραστική της διαθέσεως του Δημιουργού. Αποτελεί φανέρωση της "ντροπαλής" Του αγάπης να μην μας επιβληθεί, αλλά να μας πει με αιδημοσύνη ότι όλη αυτή την λογική και την ομορφιά την έφτιαξα για...σένα! Αυτή βεβαίως η ομορφιά φωνάζει, αλλά ατυχώς έχουμε πλέον καταντήσει κουφοί...!

Τελικώς,  και με την ομορφιά της φυσικής νομοτελειακά τάξεως και με την γοητεία του θαύματος-εκπλήξεως οδηγούμαστε στην παραδοχή και στην αποδοχή ενός αγαπημένου προσώπου Δημιουργού, στον οποίο και εμείς όπως ο Ναθαναήλ πρέπει να πούμε: Δάσκαλε, Εσύ είσαι ο Υιός του Θεού, Εσύ είσαι ο Βασιλιάς της ζωής μας.

 

Β. Πού βρίσκει λοιπόν κάποιος τον Χριστό, που κατά πρόθεση Τον πιστεύει, Τον αγαπά και θέλει να Τον συναντήσει;

Ο  Φίλιππος στην απορία του  Ναθαναήλ απαντά προτρέποντάς τον: Να έρθει και να δει!

Σήμερα μια τέτοια προτροπή, έχει άραγε κάποια βάση; Μπορεί να απαντήσει έτσι κάποιος σημερινός χριστιανός; Πού να πάει ο ερωτών και τί να δει;

Μπορεί βεβαίως να τον καλέσει εκεί που ο ίδιος ήδη είναι και έχει χορτάσει προσωπικά από την συνάντηση! Η Εκκλησία υπάρχει για να μεταδίδεται η πίστη και να βιώνεται από κοινού, δημιουργώντας μια πραγματική αδελφοσύνη. Για τους χριστιανούς, η Εκκλησία τους είναι η "γλώσσα" με την οποία η πίστη τους στον Θεό, τον Ιησού Χριστό,  μπορεί να μοιρασθεί και να βιωθεί από κοινού. Είναι η οικογένεια που μας ενώνει. Είναι ο "τόπος" όπου ο Θεός μάς δίνει ραντεβού, για να συνεχίσει να μας μιλάει. Η Εκκλησία είναι δώρο του Θεού.

Πολλές φορές ακούμε: "εντάξει ο Χριστός, αλλά δεν θέλω σχέσεις με την Εκκλησία". Αυτό είναι λάθος. Η Εκκλησία δεν είναι αυτοσκοπός, υπηρετεί την συνάντηση του ανθρώπου με τον Θεό. Δεν έχει άλλον ρόλο και λόγο ύπαρξης. Είναι το μυστήριο του Χριστού, μέσα στο οποίο Τον γνωρίζουμε και μας γνωρίζει στον Πατέρα.

Εκείνος (ο Χριστός) ξέρει ότι δεν θα είναι για πάντα παρών σωματικώς ούτε με τους αποστόλους  ούτε με το πλήθος των ανθρώπων που ψάχνουν να δώσουν νόημα στη ζωή τους!

Δεν θέλει όμως να τους εγκαταλείψει. Τους υπόσχεται ότι θα είναι για πάντα πλάι τους ( μια υπόσχεση που ισχύει και για μας), και  ότι θα φανερώνει την αγάπη Του μέσα από το Άγιο Πνεύμα και την Εκκλησία.

Το Άγιο Πνεύμα μπορεί να κατοικήσει μέσα μας, αν το ζητήσουμε! Η Εκκλησία είναι ο «μυστικός τόπος» που συγκεντρώνει όσους αφήνονται να δουλευτούν από το Άγιο Πνεύμα.

Όλοι αυτοί, χωρίς καμιά πλαστή "τελειότητα", αναγνωρίζουν Μεσσία της ζωής τους τον Χριστό, μεγαλώνουν (μέσα από σκαμπανεβάσματα που και οι Απόστολοι είχαν) χάρη στην κατοίκηση μέσα τους του Αγίου Πνεύματος και συναπαρτίζουν το δώρο του Χριστού στην ανθρωπότητα, την Εκκλησία.

Πολλοί άνθρωποι διακρίνουν τα πράγματα ανάμεσα στην εμπειρία των Αποστόλων και των αυτοπτών μαρτύρων, από το τώρα της Εκκλησίας! Εν τούτοις αυτή η άποψη, που θέλει να μειώνει την Εκκλησία, δεν είναι η άποψη των πρώτων μαρτύρων που γνώρισαν διαδοχικά και τον καιρό του Ιησού και τον καιρό της Εκκλησίας, αν δεχθούμε τέτοια διάκριση. Ο Ιησούς που μιλάει μέσα στην Εκκλησία είναι αυτός ο ίδιος που κήρυττε τους Μακαρισμούς στην Γαλιλαία. Η δυσκολία δεν έγκειται στο τότε ή στο τώρα, αλλά είναι θέμα στάσης ζωής. Έγκειται στο "άνοιγμα" των αυτιών μας... είτε στην Εκκλησία...είτε στην Γαλιλαία!

 

Γ. Ο Χριστός λέει αληθινό παιδί του Θεού τον Ναθαναήλ (Ισραηλίτης=παιδί του Θεού), γιατί δεν υπάρχει μέσα του δολιότητα. Ήδη στο παρελθόν,  ο Θεός έχει πει στον λαό του, ότι αν είστε ευθείς απέναντι μου θα είμαι και εγώ επίσης, ειδάλλως " ἑλεύσομαι κἀγὼ πρὸς ὑμᾶς θυμῷ πλαγίῳ". Ο Θεός είναι η αλήθεια. Η έλλειψη δολιότητας, όχι απλώς στα κίνητρα, αλλά  και στους λόγους των προσωπικών ενεργειών ενός ανθρώπου, είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για να έχει κανείς ανοιχτά "μάτια και αυτιά" στην συνάντηση με την Εκκλησία και τον Χριστό. Μπορεί κανείς να εκπλαγεί διαπιστώνοντας ότι η Εκκλησία υπάρχει μετά τόσους αιώνες, παρόλο που πέρασε και από  στιγμές και φάσεις "όχι και τόσο ένδοξες".

Όμως χάρη σε όλα αυτά τα παιδιά της Εκκλησίας που, χωρίς δολιότητα, μίλησαν και πέθαναν για τον Χριστό, μεταφέρθηκε μέχρις εμάς η ελπίδα του Χριστού και της Ανάστασής Του! Η ελπίδα ότι η αγάπη είναι πιο κραταιά από τον θάνατο.

Αυτή η αρετή του Ναθαναήλ, η έλλειψη δολιότητας, και κατ´ επέκταση η αγάπη της αλήθειας,  είναι η προϋπόθεση που απαιτείται για την συνάντηση με τον Χριστό.

Τον Χριστό τον συναντάμε στην Εκκλησία.

Η Εκκλησία αποτελείται απ’ όλους εκείνους που θέλουν να ζουν με τον Χριστό και προσπαθούν να Του δώσουν την πρώτη θέση στην ζωή τους.

Αυτό δεν σημαίνει ότι το καταφέρνουν πάντα, όμως αυτό δεν αφαιρεί τίποτε απ’ τη βαθιά τους επιθυμία.

Υπάρχουν μέρες που αφήνουμε τον Θεό να εργάζεται, και άλλες φορές που θέλουμε εμείς να τα κατευθύνουμε όλα, που πιστεύουμε ότι τα ξέρουμε όλα, που αναδιπλωνόμαστε στον εαυτό μας!

Οι χριστιανοί δυστυχώς, το ξέρουμε καλά, δεν είναι πάντα καλύτεροι από τους άλλους. Καθένας όμως έχει την θέση του. Έχοντας την πρόθεση και καλύπτοντας τις προϋποθέσεις της συνάντησης με τον Χριστό μέσα στην Εκκλησία, της οποίας γινόμαστε τμήμα και μέλη, αποφασίζουμε να υπακούμε μαζί με όλους σε μια αγάπη που μας ξεπερνά και με την οποία καλούμαστε να ζήσουμε.


Με αγάπη και ευχές για καλή Σαρακοστή
Ο εφημέριος  σας

π. Θεοδόσιος.


Πηγή: Enoriako Κέντρο Αγίου Ιωάννη Χρυσοστόμου Πρεβέζης


Κυριακή 19 Φεβρουαρίου 2023

Η κρίση του Θεού και η συγχώρεση των ανθρώπων


Σήμερα, οδεύοντας προς τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή, φθάνουμε στο τελικό στάδιο: ερχόμαστε αντιμέτωποι με την Κρίση.[1] Αν της δώσουμε την πρέπουσα προσοχή, την επόμενη εβδομάδα, ο πνευματικός μας προορισμός θα είναι στο χέρι μας: η επόμενη Κυριακή είναι η μέρα της συγχώρησης.

Ο σύνδεσμος ανάμεσα στις δύο αυτές μέρες είναι πάρα πολύ προφανής. Αν μπορούσαμε να συνειδητοποιήσουμε ότι όλοι μας και κάθε ένας από μας στεκόμαστε μπροστά στην κρίση του Θεού και στην κρίση των ανθρώπων, αν μπορούσαμε να θυμηθούμε και να αντιληφθούμε βαθιά και ολόψυχα, με φιλότιμο και ευσυνειδησία ότι είμαστε όλοι χρεωμένοι ο ένας στον άλλον, υπεύθυνοι μεταξύ μας για κάποιους από τους πόνους και τα βάρη της ζωής, τότε θα μας ήταν εύκολο, όχι μόνο να συγχωρήσουμε όταν μας ζητηθεί, αλλά και, ως ανταπόκριση στο αίτημα αυτό, να ζητήσουμε κι εμείς συγνώμη.

Δεν είναι μόνο μ’ αυτά που κάνουμε, δεν είναι μόνο μ’ αυτά που παραλείπουμε, αλλά είναι ότι κατά ένα τρόπο εκπληκτικό αγνοούμε την ευθύνη που φέρουμε απέναντι των άλλων: αγνοούμε αυτό που θα μπορούσαμε να είμαστε γι’ αυτούς, αυτό που θα μπορούσαμε να κάνουμε γι’ αυτούς… Όχι, δεν εκπληρώνουμε την ανθρώπινη κλήση μας. Θα μπορούσαμε και θα έπρεπε να είμαστε, σε όλα τα επίπεδα και για κάθε άνθρωπο, αλλά και πέρα απ’ τους ανθρώπους, για όλο τον κόσμο, μια ευλογία και μια αποκάλυψη· να είμαστε μια αποκάλυψη εκείνης της μεγάλης και τόσο υψηλής Πραγματικότητας, ώστε οι άνθρωποι γύρω μας (κι εμείς οι ίδιοι πρώτοι) να μπορούν να συνειδητοποιήσουν ότι είμαστε στη ζυγαριά του Ίδιου του Θεού, ότι η κλήση μας δεν είναι να είμαστε απλώς ηθικά καλοί, αλλά να είμαστε μεγάλοι όπως Αυτός. Ένας Γερμανός μυστικός θεολόγος έγραφε σ’ ένα από τα ποιήματά του, «Είμαι μεγάλος όσο ο Θεός, ο Θεός είναι τόσο μικρός, όσο κι εγώ».

Αν μπορούσαμε να μην το ξεχνάμε αυτό! Επειδή η κρίση δεν είναι μόνο μια στιγμή κατά την οποία αντιμετωπίζουμε τον κίνδυνο να καταδικαστούμε· στην ίδια την έννοια της κρίσης υπάρχει κάτι μεγάλο, κάτι που εμπνέει. Δεν θα κριθούμε σύμφωνα με τα ανθρώπινα πρότυπα συμπεριφοράς και κοσμιότητας, αλλά σύμφωνα με πρότυπα πέραν της συνηθισμένης ανθρώπινης ζωής. Θα κριθούμε στη ζυγαριά του Θεού και η ζυγαριά του Θεού είναι η αγάπη: όχι η αγάπη που νιώσαμε, όχι η συναισθηματική αγάπη, αλλά η αγάπη που ζήσαμε και εκπληρώσαμε, η βιωμένη αγάπη. Το γεγονός ότι πρόκειται να κριθούμε, ότι όντως κρινόμαστε κάθε στιγμή, πέρα απ’ τη μετριότητα και μικρότητά μας πρέπει, θα έπρεπε, να μας αποκαλύπτει το εν δυνάμει μεγαλείο μας. Και υπό τους όρους ακριβώς αυτούς μπορούμε να εξετάσουμε την παραβολή των αμνών και των εριφίων: Οι άνθρωποι κρίνονται από τον Χριστό με βάση την ανθρωπιά τους. Υπήρξαν όλοι αυτοί άνθρωποι ή όχι; Είχαν μάθει να αγαπούν με την καρδιά τους πρώτα, αλλά και στην πράξη, με τα έργα τους; Διότι, όπως το θέτει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, εκείνος που λέει ότι αγαπά τον Θεό και δεν αγαπά τον αδελφό του έμπρακτα και δημιουργικά είναι ψεύτης. Δεν υπάρχει αγάπη προς τον Θεό αν δεν εκφράζεται σε κάθε λεπτομέρεια των σχέσεών μας με τους ανθρώπους, στο σύνολό τους αλλά και σε κάθε έναν ξεχωριστά.

Έτσι λοιπόν, ας ετοιμαστούμε αυτή την εβδομάδα για το τελικό στάδιο του ταξιδιού μας, και, ενώπιον αυτής της θείας κρίσεως, ας αναρωτηθούμε: «Είμαι άνθρωπος; Είμαι άνθρωπος μέσα μου, στη συμπεριφορά μου – όχι στη γενική μου στάση, αλλά στους τρόπους μου: έχω ανθρώπινους τρόπους; Είναι η ζωή μου η έκφραση μιας λεπτής, στοχαστικής, δημιουργικής αγάπης; Μιας αγάπης που κλείνει μέσα της κατανόηση και είναι ανάλογα με την περίσταση γενναιόδωρη και θυσιαστική; Και καθώς το αντικείμενο αυτής της αγάπης είναι και το κριτήριό της, αυτό πρέπει να είναι ο διπλανός μου – το να αγαπάς τον Θεό που δε ζητάει τίποτε είναι τόσο εύκολο!».

Και αν στο πέρασμα της εβδομάδας αυτής επισημάνουμε που βρισκόμαστε, τότε θα έχουμε βρει τόσο την αδυναμία μας όσο και το μεγαλείο της κλήσης μας· εάν ειρηνεύσουμε μ’ εκείνους που έχουμε χρέος, τότε, όταν έρθει η στιγμή να συγχωρήσουμε -όταν κάποιος άλλος θα έχει ανακαλύψει το δικό του χρέος προς εμάς- θα είμαστε έτοιμοι να δώσουμε με χαρά την ειρήνη και τη συγνώμη μας, μέσα από ένα αίσθημα ευθύνης και με την ευφροσύνη που χαρίζει η μετάνοια.

[1]  Ομιλία που εκφωνήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου του 1972.

Anthony Bloom, Στο φως της κρίσης του Θεού: Πορεία από το Τριώδιο στην Ανάσταση

1η έκδοση, εκδ. Εν πλω, Αθήνα, 2009

Πηγή:http://agiosthomas.gr


Κυριακή 12 Φεβρουαρίου 2023

Κυριακὴ τοῦ Ἀσώτου - Anthony Bloom Metropolitan of Sourozh (1914- 2003)


Εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Ξανὰ καὶ ξανὰ ἔχω τὴν εὐκαιρία νὰ μιλῶ γιὰ τὴν Παραβολὴ τοῦ Ἀσώτου Υἱοῦ, τὴν ἱστορία τοῦ Τελώνου καὶ τοῦ Φαρισαίου, καὶ κάθε φορὰ παρατηρῶ πόσο εὔκολο εἶναι αὐτὸ γιὰ μένα –ὄχι πραγματικά, ἀλλὰ φανταστικὰ – νὰ ταυτιστῶ μὲ τὸν ἁμαρτωλὸ ποὺ βρῆκε τὸν δρόμο του γιὰ τὸν Θεό, τὸν τελώνη ποὺ στάθηκε συντετριμμένος στὴν εἴσοδο τοῦ ναοῦ, ἀνίκανος ἀκόμα καὶ νὰ βαδίσει πρὸς τὸν ἱερὸ τόπο τοῦ Θεοῦ, ἢ μὲ τὸν Ἄσωτο Υἱό, ποὺ παρὰ τὴν βαριὰ ἁμαρτία του, τὴν ἀπίστευτη ἀναισθησία, τὴν σκληρότητά του, βρῆκε τὸν δρόμο τῆς ἐπιστροφῆς στὴν πατρικὴ ἑστία.

Ἀλλὰ πόσο σπάνια μὲ συγκίνησε, ἔστω βιαστικά, ἡ μοίρα τοῦ Φαρισαίου, ἀπὸ τὴν μοίρα τοῦ μεγαλύτερου ἀδελφοῦ – ὅμως ὁ Θεὸς δὲν καταδίκασε κανέναν ἀπὸ τοὺς δύο. Εἶπε γιὰ τὸν τελώνη: Καὶ αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος πῆγε στὸ σπίτι του περισσότερο συγχωρεμένος, περισσότερο ἐλεημένος ἀπὸ τὸν ἄλλο. Δὲν εἶπε ὅτι ὁ Φαρισαῖος πῆγε χωρὶς νὰ τὸν συνοδεύει ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ὅτι ὁ Θεὸς ξέχασε τὴν πίστη του, τὴν αἴσθηση τῆς ὑπακοῆς πρὸς τὸ καθῆκον.

Καὶ πάλι σήμερα βρισκόμαστε πρόσωπο μὲ πρόσωπο μὲ τὸν μεγαλύτερο ἀδελφό. Ὅλη τὴ ζωὴ του εἶχε ζήσει στὸ πλευρὸ τοῦ πατέρα, ὅλη τὴ ζωὴ του μεριμνοῦσε γιὰ τὶς ὑποθέσεις τοῦ πατέρα του –εἶχε δουλέψει σκληρά, μὲ πίστη, ξεχνώντας τὸν ἑαυτό του, χωρὶς νὰ δίνει σημασία στὴν κούραση, χωρὶς νὰ ζητᾶ καμιὰ ἀνταμοιβή, γιατί αἰσθανόταν ὅτι ἔκανε τὸ σωστό. Στὴν πραγματικότητα ὑστεροῦσε σὲ κάτι: τοῦ ἔλειπε ἡ ζεστασιά, ἡ τρυφερότητα, ἡ χαρὰ γιὰ τὸν πατέρα. Ἀλλὰ ὑπάρχει κάτι ποὺ ἐντυπωσιάζει τόσο σ΄ αὐτὸν – ἡ πίστη του· παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ καρδιά του δὲν ἦταν φλογερή, παρέμεινε πιστός. Παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι δὲν ἔλαβε καμιὰ φανερὴ ἀνταμοιβὴ ἢ ἀναγνώριση παρέμεινε πιστὸς κι ἐργαζόταν σκληρά.

Πόσο σκληροὶ εἴμαστε ὅταν σκεφτόμαστε ὅτι τοῦ ἀξίζει λίγη ἀπ’ τὴν συμπάθειά μας· ἀλλὰ πόσο λίγοι ἀπὸ ἐμᾶς μποροῦν νὰ εἶναι τόσο πιστοί, τόσο τέλεια καὶ σταθερὰ ὑπάκουοι στὸ κάλεσμα τοῦ καθήκοντος ὅπως αὐτὸς ὅταν δὲν βρίσκουμε ἀνταπόδοση, ὅταν δὲν ἀκοῦμε ἕναν ἐνθαρρυντικὸ λόγο, ὅταν δὲν παίρνουμε τὴν παραμικρὴ ἀμοιβὴ ὅπως ἔκανε ὁ πατέρας ὅσον ἀφορᾶ τὸν μεγαλύτερο υἱό, ἐπειδὴ οἱ γύρω μας, αὐτοὶ τοὺς ὁποίους ἐξυπηρετοῦμε, ποὺ δουλεύουμε σκληρά, ποὺ τὸ συμφέρον τους βρίσκεται ἀκριβῶς στὸ κέντρο τῆς ζωῆς μας, τὸ θεωροῦν δεδομένο. Δὲν εἶναι φυσικό; Δὲν εἶναι γιός μου; Δὲν εἶναι πατέρας μου; Δὲν εἶναι ἀδελφός μου; Σύζυγός μου; Φίλος μου; Δὲν σημαίνουν ὅλα αὐτὰ μία συνολικὴ δίχως ὅρια ἀφοσίωση ποὺ εἶναι ἡ δική του ἀνταμοιβή;

Πόσο σκληροὶ γινόμαστε συχνὰ στοὺς γύρω μας ποὺ τοὺς βάζουμε στὴν θέση τοῦ μεγαλύτερου ἀδελφοῦ- ποὺ ποτὲ δὲν ἀναγνωρίζουμε καὶ ποὺ πάντοτε περιμένουμε νὰ κάνουν τὸ σωστό, ἀδιαμαρτύρητα καὶ τέλεια.

Στὴν πραγματικότητα ὁ ἄσωτος υἱὸς εἶχε ζεστὴ καρδιά, εἶχε ἐπιστρέψει μὲ ραγισμένη καρδιά, ἕτοιμος νὰ ἀλλάξει, ἐνῶ ὁ ἄλλος μποροῦσε μοναχὰ νὰ συνεχίσει, νὰ περπατήσει τὴν πικρὴ πορεία του μὲ τὴν ἀμφιταλαντευόμενη πίστη του· ἐκτὸς ἂν ἀντιμετωπίζοντας τὴν συμπόνια τοῦ πατέρα, ἐκτὸς ἂν καταλάβαινε τί σήμαινε ὅτι ὁ μικρότερος ἀδελφός του ἦταν στὴν πραγματικότητα νεκρὸς καὶ ξανάζησε, ὅτι εἶχε ἀληθινὰ χαθεῖ καὶ βρέθηκε.

Ἂς σκεφθοῦμε τὸν ἑαυτό μας. Ἔχουμε ὅλοι κάποιον γύρω μας ποὺ τοῦ φερόμαστε μὲ τὴν ἴδια ψυχρότητα, ποὺ θεωροῦμε ὅτι εἶχε ὁ μεγαλύτερος υἱός, ἀλλὰ ὅλοι μας ἔχουμε κάποιον πρὸς τὸν ὁποῖο φερόμαστε ἐξίσου περιφρονητικὰ καὶ σκληρὰ ὅπως φερόταν ὁ μεγαλύτερος υἱὸς στὸν μικρότερο ἀδελφὸ ποὺ εἶχε ξεγράψει, ποὺ δὲν ἦταν ἀδελφὸς γιὰ κεῖνον· ποὺ εἶχε φανεῖ ἀγνώμων πρὸς τὸν πατέρα, ποὺ ἦταν ἀσυγχώρητος. Κι ὅμως, ἐκεῖ βρισκόταν ὁ πατέρας, τὸ θύμα τῆς ἀπόρριψης τοῦ υἱοῦ του, τὸ θύμα τῆς ἐλαφρόμυαλης συμπεριφορᾶς του, τῆς σκληρότητάς του, ποὺ τὸν συγχώρησε τρυφερὰ καὶ ὁλόψυχα.

Ἂς βροῦμε τὴ θέση μας σὲ αὐτὴν τὴν τραγικὴ καὶ ὄμορφη παραβολὴ γιατί τότε ἴσως βροῦμε τὸν δρόμο μας, εἴτε παρότι ὁ καθένας πέρα ἀπὸ τὸ νὰ εἶναι ὁ μεγαλύτερος γιός, μολονότι λιγότερο τοῦ καθήκοντος, πολὺ λιγότερο τίμιος, πολὺ λιγότερο ἀφοσιωμένος στὶς μέριμνες τοῦ πατέρα, στοὺς φίλους, στοὺς συγγενεῖς· ἢ ἴσως μποροῦμε ν΄ ἀνακαλύψουμε στὴν καρδιὰ μας μιὰ δημιουργικὴ συμπάθεια γιὰ τὸν μικρότερο γιὸ καὶ νὰ μάθουμε πρῶτα ἀπ’ αὐτὸν ὅτι δὲν ὑπάρχει κατάσταση ἡ ὁποία δὲν μπορεῖ νὰ μᾶς φέρει μιὰ εἰλικρινῆ μετάνοια, μιὰ μεταστροφὴ καὶ ὅτι ὑπάρχει ἕνας τουλάχιστον – ὁ Θεὸς- καὶ προφανῶς ἕνα πρόσωπο ἢ πολλά, ποὺ εἶναι ἕτοιμα νὰ μᾶς δεχθοῦν, νὰ μᾶς ἀπολυτρώσουν, νὰ μᾶς ἐπαναφέρουν καὶ νὰ μᾶς ἐπιτρέψουν νὰ ξεκινήσουμε μαζὶ μιὰ νέα ζωὴ – μὲ τὸν πατέρα, τὸν νεότερο καὶ τὸν μεγαλύτερο υἱό. Ἀμήν.

Ἀπόδοση στὰ νεοελληνικά: www.agiazoni.gr

Ἡ καινούργια κτίση -Anthony Bloom Metropolitan of Sourozh (1914- 2003)

  Τηροῦμε σήμερα τὴ μνήμη τοῦ Ἀποστόλου Θωμᾶ. Ὅλοι τὸν θυμοῦνται σὰν τὸ πρόσωπο τὸ ὁποῖο ἀμφισβήτησε τὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ ὅταν τοῦ μίλησ...