Η κρίση του Θεού και η συγχώρεση των ανθρώπων

Σήμερα, οδεύοντας προς τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή, φθάνουμε στο τελικό στάδιο: ερχόμαστε αντιμέτωποι με την Κρίση.[1] Αν της δώσουμε την πρέπουσα προσοχή, την επόμενη εβδομάδα, ο πνευματικός μας προορισμός θα είναι στο χέρι μας: η επόμενη Κυριακή είναι η μέρα της συγχώρησης.

Ο σύνδεσμος ανάμεσα στις δύο αυτές μέρες είναι πάρα πολύ προφανής. Αν μπορούσαμε να συνειδητοποιήσουμε ότι όλοι μας και κάθε ένας από μας στεκόμαστε μπροστά στην κρίση του Θεού και στην κρίση των ανθρώπων, αν μπορούσαμε να θυμηθούμε και να αντιληφθούμε βαθιά και ολόψυχα, με φιλότιμο και ευσυνειδησία ότι είμαστε όλοι χρεωμένοι ο ένας στον άλλον, υπεύθυνοι μεταξύ μας για κάποιους από τους πόνους και τα βάρη της ζωής, τότε θα μας ήταν εύκολο, όχι μόνο να συγχωρήσουμε όταν μας ζητηθεί, αλλά και, ως ανταπόκριση στο αίτημα αυτό, να ζητήσουμε κι εμείς συγνώμη.

Δεν είναι μόνο μ’ αυτά που κάνουμε, δεν είναι μόνο μ’ αυτά που παραλείπουμε, αλλά είναι ότι κατά ένα τρόπο εκπληκτικό αγνοούμε την ευθύνη που φέρουμε απέναντι των άλλων: αγνοούμε αυτό που θα μπορούσαμε να είμαστε γι’ αυτούς, αυτό που θα μπορούσαμε να κάνουμε γι’ αυτούς… Όχι, δεν εκπληρώνουμε την ανθρώπινη κλήση μας. Θα μπορούσαμε και θα έπρεπε να είμαστε, σε όλα τα επίπεδα και για κάθε άνθρωπο, αλλά και πέρα απ’ τους ανθρώπους, για όλο τον κόσμο, μια ευλογία και μια αποκάλυψη· να είμαστε μια αποκάλυψη εκείνης της μεγάλης και τόσο υψηλής Πραγματικότητας, ώστε οι άνθρωποι γύρω μας (κι εμείς οι ίδιοι πρώτοι) να μπορούν να συνειδητοποιήσουν ότι είμαστε στη ζυγαριά του Ίδιου του Θεού, ότι η κλήση μας δεν είναι να είμαστε απλώς ηθικά καλοί, αλλά να είμαστε μεγάλοι όπως Αυτός. Ένας Γερμανός μυστικός θεολόγος έγραφε σ’ ένα από τα ποιήματά του, «Είμαι μεγάλος όσο ο Θεός, ο Θεός είναι τόσο μικρός, όσο κι εγώ».

Αν μπορούσαμε να μην το ξεχνάμε αυτό! Επειδή η κρίση δεν είναι μόνο μια στιγμή κατά την οποία αντιμετωπίζουμε τον κίνδυνο να καταδικαστούμε· στην ίδια την έννοια της κρίσης υπάρχει κάτι μεγάλο, κάτι που εμπνέει. Δεν θα κριθούμε σύμφωνα με τα ανθρώπινα πρότυπα συμπεριφοράς και κοσμιότητας, αλλά σύμφωνα με πρότυπα πέραν της συνηθισμένης ανθρώπινης ζωής. Θα κριθούμε στη ζυγαριά του Θεού και η ζυγαριά του Θεού είναι η αγάπη: όχι η αγάπη που νιώσαμε, όχι η συναισθηματική αγάπη, αλλά η αγάπη που ζήσαμε και εκπληρώσαμε, η βιωμένη αγάπη. Το γεγονός ότι πρόκειται να κριθούμε, ότι όντως κρινόμαστε κάθε στιγμή, πέρα απ’ τη μετριότητα και μικρότητά μας πρέπει, θα έπρεπε, να μας αποκαλύπτει το εν δυνάμει μεγαλείο μας. Και υπό τους όρους ακριβώς αυτούς μπορούμε να εξετάσουμε την παραβολή των αμνών και των εριφίων: Οι άνθρωποι κρίνονται από τον Χριστό με βάση την ανθρωπιά τους. Υπήρξαν όλοι αυτοί άνθρωποι ή όχι; Είχαν μάθει να αγαπούν με την καρδιά τους πρώτα, αλλά και στην πράξη, με τα έργα τους; Διότι, όπως το θέτει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, εκείνος που λέει ότι αγαπά τον Θεό και δεν αγαπά τον αδελφό του έμπρακτα και δημιουργικά είναι ψεύτης. Δεν υπάρχει αγάπη προς τον Θεό αν δεν εκφράζεται σε κάθε λεπτομέρεια των σχέσεών μας με τους ανθρώπους, στο σύνολό τους αλλά και σε κάθε έναν ξεχωριστά.

Έτσι λοιπόν, ας ετοιμαστούμε αυτή την εβδομάδα για το τελικό στάδιο του ταξιδιού μας, και, ενώπιον αυτής της θείας κρίσεως, ας αναρωτηθούμε: «Είμαι άνθρωπος; Είμαι άνθρωπος μέσα μου, στη συμπεριφορά μου – όχι στη γενική μου στάση, αλλά στους τρόπους μου: έχω ανθρώπινους τρόπους; Είναι η ζωή μου η έκφραση μιας λεπτής, στοχαστικής, δημιουργικής αγάπης; Μιας αγάπης που κλείνει μέσα της κατανόηση και είναι ανάλογα με την περίσταση γενναιόδωρη και θυσιαστική; Και καθώς το αντικείμενο αυτής της αγάπης είναι και το κριτήριό της, αυτό πρέπει να είναι ο διπλανός μου – το να αγαπάς τον Θεό που δε ζητάει τίποτε είναι τόσο εύκολο!».

Και αν στο πέρασμα της εβδομάδας αυτής επισημάνουμε που βρισκόμαστε, τότε θα έχουμε βρει τόσο την αδυναμία μας όσο και το μεγαλείο της κλήσης μας· εάν ειρηνεύσουμε μ’ εκείνους που έχουμε χρέος, τότε, όταν έρθει η στιγμή να συγχωρήσουμε -όταν κάποιος άλλος θα έχει ανακαλύψει το δικό του χρέος προς εμάς- θα είμαστε έτοιμοι να δώσουμε με χαρά την ειρήνη και τη συγνώμη μας, μέσα από ένα αίσθημα ευθύνης και με την ευφροσύνη που χαρίζει η μετάνοια.

[1]  Ομιλία που εκφωνήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου του 1972.

Anthony Bloom, Στο φως της κρίσης του Θεού: Πορεία από το Τριώδιο στην Ανάσταση, 

1η έκδοση, εκδ. Εν πλω, Αθήνα, 2009

Πηγή:http://agiosthomas.gr

Κυριακὴ τοῦ Ἀσώτου - Anthony Bloom Metropolitan of Sourozh (1914- 2003)

Εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Ξανὰ καὶ ξανὰ ἔχω τὴν εὐκαιρία νὰ μιλῶ γιὰ τὴν Παραβολὴ τοῦ Ἀσώτου Υἱοῦ, τὴν ἱστορία τοῦ Τελώνου καὶ τοῦ Φαρισαίου, καὶ κάθε φορὰ παρατηρῶ πόσο εὔκολο εἶναι αὐτὸ γιὰ μένα –ὄχι πραγματικά, ἀλλὰ φανταστικὰ – νὰ ταυτιστῶ μὲ τὸν ἁμαρτωλὸ ποὺ βρῆκε τὸν δρόμο του γιὰ τὸν Θεό, τὸν τελώνη ποὺ στάθηκε συντετριμμένος στὴν εἴσοδο τοῦ ναοῦ, ἀνίκανος ἀκόμα καὶ νὰ βαδίσει πρὸς τὸν ἱερὸ τόπο τοῦ Θεοῦ, ἢ μὲ τὸν Ἄσωτο Υἱό, ποὺ παρὰ τὴν βαριὰ ἁμαρτία του, τὴν ἀπίστευτη ἀναισθησία, τὴν σκληρότητά του, βρῆκε τὸν δρόμο τῆς ἐπιστροφῆς στὴν πατρικὴ ἑστία.

Ἀλλὰ πόσο σπάνια μὲ συγκίνησε, ἔστω βιαστικά, ἡ μοίρα τοῦ Φαρισαίου, ἀπὸ τὴν μοίρα τοῦ μεγαλύτερου ἀδελφοῦ – ὅμως ὁ Θεὸς δὲν καταδίκασε κανέναν ἀπὸ τοὺς δύο. Εἶπε γιὰ τὸν τελώνη: Καὶ αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος πῆγε στὸ σπίτι του περισσότερο συγχωρεμένος, περισσότερο ἐλεημένος ἀπὸ τὸν ἄλλο. Δὲν εἶπε ὅτι ὁ Φαρισαῖος πῆγε χωρὶς νὰ τὸν συνοδεύει ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ὅτι ὁ Θεὸς ξέχασε τὴν πίστη του, τὴν αἴσθηση τῆς ὑπακοῆς πρὸς τὸ καθῆκον.

Καὶ πάλι σήμερα βρισκόμαστε πρόσωπο μὲ πρόσωπο μὲ τὸν μεγαλύτερο ἀδελφό. Ὅλη τὴ ζωὴ του εἶχε ζήσει στὸ πλευρὸ τοῦ πατέρα, ὅλη τὴ ζωὴ του μεριμνοῦσε γιὰ τὶς ὑποθέσεις τοῦ πατέρα του –εἶχε δουλέψει σκληρά, μὲ πίστη, ξεχνώντας τὸν ἑαυτό του, χωρὶς νὰ δίνει σημασία στὴν κούραση, χωρὶς νὰ ζητᾶ καμιὰ ἀνταμοιβή, γιατί αἰσθανόταν ὅτι ἔκανε τὸ σωστό. Στὴν πραγματικότητα ὑστεροῦσε σὲ κάτι: τοῦ ἔλειπε ἡ ζεστασιά, ἡ τρυφερότητα, ἡ χαρὰ γιὰ τὸν πατέρα. Ἀλλὰ ὑπάρχει κάτι ποὺ ἐντυπωσιάζει τόσο σ΄ αὐτὸν – ἡ πίστη του· παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ καρδιά του δὲν ἦταν φλογερή, παρέμεινε πιστός. Παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι δὲν ἔλαβε καμιὰ φανερὴ ἀνταμοιβὴ ἢ ἀναγνώριση παρέμεινε πιστὸς κι ἐργαζόταν σκληρά.

Πόσο σκληροὶ εἴμαστε ὅταν σκεφτόμαστε ὅτι τοῦ ἀξίζει λίγη ἀπ’ τὴν συμπάθειά μας· ἀλλὰ πόσο λίγοι ἀπὸ ἐμᾶς μποροῦν νὰ εἶναι τόσο πιστοί, τόσο τέλεια καὶ σταθερὰ ὑπάκουοι στὸ κάλεσμα τοῦ καθήκοντος ὅπως αὐτὸς ὅταν δὲν βρίσκουμε ἀνταπόδοση, ὅταν δὲν ἀκοῦμε ἕναν ἐνθαρρυντικὸ λόγο, ὅταν δὲν παίρνουμε τὴν παραμικρὴ ἀμοιβὴ ὅπως ἔκανε ὁ πατέρας ὅσον ἀφορᾶ τὸν μεγαλύτερο υἱό, ἐπειδὴ οἱ γύρω μας, αὐτοὶ τοὺς ὁποίους ἐξυπηρετοῦμε, ποὺ δουλεύουμε σκληρά, ποὺ τὸ συμφέρον τους βρίσκεται ἀκριβῶς στὸ κέντρο τῆς ζωῆς μας, τὸ θεωροῦν δεδομένο. Δὲν εἶναι φυσικό; Δὲν εἶναι γιός μου; Δὲν εἶναι πατέρας μου; Δὲν εἶναι ἀδελφός μου; Σύζυγός μου; Φίλος μου; Δὲν σημαίνουν ὅλα αὐτὰ μία συνολικὴ δίχως ὅρια ἀφοσίωση ποὺ εἶναι ἡ δική του ἀνταμοιβή;

Πόσο σκληροὶ γινόμαστε συχνὰ στοὺς γύρω μας ποὺ τοὺς βάζουμε στὴν θέση τοῦ μεγαλύτερου ἀδελφοῦ- ποὺ ποτὲ δὲν ἀναγνωρίζουμε καὶ ποὺ πάντοτε περιμένουμε νὰ κάνουν τὸ σωστό, ἀδιαμαρτύρητα καὶ τέλεια.

Στὴν πραγματικότητα ὁ ἄσωτος υἱὸς εἶχε ζεστὴ καρδιά, εἶχε ἐπιστρέψει μὲ ραγισμένη καρδιά, ἕτοιμος νὰ ἀλλάξει, ἐνῶ ὁ ἄλλος μποροῦσε μοναχὰ νὰ συνεχίσει, νὰ περπατήσει τὴν πικρὴ πορεία του μὲ τὴν ἀμφιταλαντευόμενη πίστη του· ἐκτὸς ἂν ἀντιμετωπίζοντας τὴν συμπόνια τοῦ πατέρα, ἐκτὸς ἂν καταλάβαινε τί σήμαινε ὅτι ὁ μικρότερος ἀδελφός του ἦταν στὴν πραγματικότητα νεκρὸς καὶ ξανάζησε, ὅτι εἶχε ἀληθινὰ χαθεῖ καὶ βρέθηκε.

Ἂς σκεφθοῦμε τὸν ἑαυτό μας. Ἔχουμε ὅλοι κάποιον γύρω μας ποὺ τοῦ φερόμαστε μὲ τὴν ἴδια ψυχρότητα, ποὺ θεωροῦμε ὅτι εἶχε ὁ μεγαλύτερος υἱός, ἀλλὰ ὅλοι μας ἔχουμε κάποιον πρὸς τὸν ὁποῖο φερόμαστε ἐξίσου περιφρονητικὰ καὶ σκληρὰ ὅπως φερόταν ὁ μεγαλύτερος υἱὸς στὸν μικρότερο ἀδελφὸ ποὺ εἶχε ξεγράψει, ποὺ δὲν ἦταν ἀδελφὸς γιὰ κεῖνον· ποὺ εἶχε φανεῖ ἀγνώμων πρὸς τὸν πατέρα, ποὺ ἦταν ἀσυγχώρητος. Κι ὅμως, ἐκεῖ βρισκόταν ὁ πατέρας, τὸ θύμα τῆς ἀπόρριψης τοῦ υἱοῦ του, τὸ θύμα τῆς ἐλαφρόμυαλης συμπεριφορᾶς του, τῆς σκληρότητάς του, ποὺ τὸν συγχώρησε τρυφερὰ καὶ ὁλόψυχα.

Ἂς βροῦμε τὴ θέση μας σὲ αὐτὴν τὴν τραγικὴ καὶ ὄμορφη παραβολὴ γιατί τότε ἴσως βροῦμε τὸν δρόμο μας, εἴτε παρότι ὁ καθένας πέρα ἀπὸ τὸ νὰ εἶναι ὁ μεγαλύτερος γιός, μολονότι λιγότερο τοῦ καθήκοντος, πολὺ λιγότερο τίμιος, πολὺ λιγότερο ἀφοσιωμένος στὶς μέριμνες τοῦ πατέρα, στοὺς φίλους, στοὺς συγγενεῖς· ἢ ἴσως μποροῦμε ν΄ ἀνακαλύψουμε στὴν καρδιὰ μας μιὰ δημιουργικὴ συμπάθεια γιὰ τὸν μικρότερο γιὸ καὶ νὰ μάθουμε πρῶτα ἀπ’ αὐτὸν ὅτι δὲν ὑπάρχει κατάσταση ἡ ὁποία δὲν μπορεῖ νὰ μᾶς φέρει μιὰ εἰλικρινῆ μετάνοια, μιὰ μεταστροφὴ καὶ ὅτι ὑπάρχει ἕνας τουλάχιστον – ὁ Θεὸς- καὶ προφανῶς ἕνα πρόσωπο ἢ πολλά, ποὺ εἶναι ἕτοιμα νὰ μᾶς δεχθοῦν, νὰ μᾶς ἀπολυτρώσουν, νὰ μᾶς ἐπαναφέρουν καὶ νὰ μᾶς ἐπιτρέψουν νὰ ξεκινήσουμε μαζὶ μιὰ νέα ζωὴ – μὲ τὸν πατέρα, τὸν νεότερο καὶ τὸν μεγαλύτερο υἱό. Ἀμήν.

Ἀπόδοση στὰ νεοελληνικά: www.agiazoni.gr

Λόγια Σοφά

 Πηγή:http://arpati.blogspot.com